هفته جهانی اتاق عمل ثبت تقویمی شود

هر بیمارستان یا مرکز درمانی که دارای اتاق عمل است، به کارشناس اتاق عمل نیاز دارد. از این رو نیاز به متخصصین اتاق عمل در بیمارستان ها بسیار است.

در راستای تربیت چنین متخصصانی در کشور، دانشگاه ها اقدام به ایجاد رشته ای در دانشگاه های کشور تحت عنوان رشته اتاق عمل نموده اند.

رشته اتاق عمل، یکی از رشته های علوم پزشکی و پیراپزشکی است که با رتبه متوسط نیز اقدام به پذیرش دانشجو می کند.

دانشجویان اتاق عمل با جدیدترین اصول اتاق عمل و فناوری های نوین جراحی که در جراحی های تخصصی و فوق تخصصی استفاده می شود، آشنا می شوند.

این فرد در واقع دستیار پزشک جراح در طی عمل جراحی است و در روند جراحی کمک می کند؛ او اتاق عمل را آماده و وسایل جراحی را استریل می کند.

در برخی عمل های حساس، کارشناس اتاق عمل به بیمار نزدیک نمی شود، بلکه فقط ملزومات اتاق عمل را فراهم می کند .

دبیر برد اتاق عمل کشور با ارائه توضیحات تکمیلی در خصوص اتاق عمل گفت: 13 تا 19 نوامبر هر سال هفته جهانی اتاق عمل نامگذاری شده است که در کشور ما چنین روزی را در تقویم نداریم و همین مسئله علت مغفول ماندن اهمیت کار کادر اتاق عمل شده که در این راستا از یکسال گذشته پیگیر ثبت این روز در تقویم هستیم.

دکتر اکرم اعرابی اظهار داشت: کار در اتاق عمل به صورت تیمی انجام می شود ولی اغلب فعالیتهای اتاق عمل را به جراح می شناسند در صورتی که جراح بدون حضور سایر افراد تیم جراحی نمی تواند یک جراحی ایمن ارائه دهد. در بیمارستان های آموزشی و غیر آموزشی تعداد افرادی که یک تیم اتاق عمل را تشکیل میدهند، متفاوت است و در بیمارستان های آموزشی حداقل از 6 نفر تشکیل شده است.

 وی بیان داشت: کادر اتاق عمل در بیمارستان های دولتی شامل: جراح، رزیدنت جراحی، متخصص و کارشناس بیهوشی، تکنولوژیست یا پرستار اتاق عمل است. در بسیاری از بیمارستانها پرستاران و تکنولوژیست های اتاق عمل در نقش دستیار جراح فعالیت می کنند. آنها در دو نقش سیار (فرد غیراستریل که ملزومات جراحی را در اختیار جراح و تیم استریل قرار می دهد) و نقش اسکراب (پشت میز ابزار جراحی قرار می گیرد و ابزار را قبل از تحویل به جراح آماده می کند) فعالیت می‌کنند که مجموعه این افراد یک عمل جراحی ایمن را ایجاد خواهند کرد.

 معاون آموزشی دانشکده پرستاری ومامایی با بیان اینکه دستیار جراح (سیار و اسکراب) تا قبل از سال 90، کارشناس پرستاری بودند اما پس از این سال فارغ التحصیل رشته اتاق عمل هستند، افزود: مسئول اتاق عمل باید چیدمان  نیروی انسانی را به گونه ای انجام دهد که برای هر اتاق عمل حداقل یک فرد سیار و یک فرد اسکراب در نظر گرفته شود اما در بسیار مواقع این اقدام را شاهد نیستیم و فرد سیار مجبور است همزمان به دو اتاق عمل سرویس بدهد و این امر خطاهای جراحی را افزایش می دهد. 

 دکتر اعرابی با بیان اینکه حداقل زمان یک عمل جراحی نیم ساعته است و در اعمال جراحی که 2 ساعت یا بیشتر طول می کشند امکان تعویض شیفت هست اما ترجیحا نباید این اقدام انجام شود زیرا که با افزایش خطای غیرعمدی در جراحی مواجه خواهیم شد، گفت: جا ماندن گاز در بدن بیمار از شایع ترین خطاهای سهوی در عمل های جراحی است که با تغییر شیفت این اتفاق بیشتر رخ می‌دهد.

 وی  اعلام کرد: تیم جراحی الزاما باید توان بدنی بالا و افرادی قوی و چابک باشند، تحمل ساعت ها روی پا ایستادن را داشته و از مهارت دست به خوبی برخوردار باشند. 

  دکتر اعرابی گفت: جراح در اتاق عمل وظیفه برش جراحی را برعهده دارد، همچنین آنچه باید از بدن بیمار خارج، ترمیم و داخل بدن شود، کنترل خونریزی توسط جراح انجام می شود و یک متخصص بیهوشی بیمار را در حالت خواب و بی دردی قرار داده تا بافتها شل و عمل جراحی به سهولت انجام بگیرد و در این میان تیم پرستاری که کمتر دیده می شوند ولی نقش مهمی دارند عامل سرعت بخشی به عمل جراحی و افزایش ایمنی جراحی می شوند.

 وی تصریح کرد: آماده  کردن بیمار قبل از عمل جراحی، شناسایی بیمار و مشخص کردن قسمت جراحی که در مواقعی بخاطر اسم و فامیل های مشابه یا سمت راست و چپ اشتباهاتی رخ داده است و چکاپ مجدد بیمار و وسایل اتاق عمل، شمارش گازها از وظایف دستیاران جراحی و تیم پرستاری می باشد.