«نه به تصادف»: تجربه‌ای موفق از هم‌افزایی ارتباطات سلامت با مسئولیت اجتماعی

کمپین «نه به تصادف» که اخیراً از سوی وزارت بهداشت به اجرا درآمد، نمونه‌ای قابل توجه از بهره‌گیری از ارتباطات سلامت در مواجهه با یکی از مهم‌ترین بحران‌های کشور، یعنی تصادفات جاده‌ای بود. اگرچه این کمپین به پایان رسیده، اما دستاوردهای ارتباطی و فرهنگی آن، نقطه‌ی آغازی برای بازاندیشی در نحوه‌ی تعامل نظام سلامت با افکار عمومی است.

این کمپین توانست با زبانی ساده و انسانی، مخاطب را فراتر از اطلاعات خشک آماری با مفهوم «پیشگیری از مرگ‌های قابل اجتناب» درگیر کند. استفاده از تصاویر تأثیرگذار، روایت‌های انسانی، و هم‌افزایی با رسانه‌های ملی و محلی، از جمله نقاط قوتی بود که باعث شد پیام کمپین در بستر جامعه طنین‌انداز شود.

به‌عنوان پژوهشگر حوزه ارتباطات، معتقدم این کمپین چند ویژگی مهم داشت که آن را از بسیاری از اقدامات مشابه متمایز کرد: نخست، تلاش برای بازنمایی مسئله تصادف نه فقط به‌عنوان یک اتفاق فنی، بلکه به‌عنوان مسئله‌ای اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی؛ دوم، استفاده از ظرفیت گفت‌وگو در رسانه‌ها برای جلب مشارکت گروه‌های هدف؛ و سوم، تمرکز بر ایجاد همدلی به‌جای ترس‌آفرینی.

کمپین «نه به تصادف» نشان داد که ارتباطات سلامت، اگر با شناخت درست از مخاطب و زمینه‌های فرهنگی همراه باشد، می‌تواند در تغییر رفتار و ارتقای حساسیت عمومی نقش‌آفرینی مؤثری داشته باشد. این تجربه، الگویی است از اینکه چگونه می‌توان میان پیام‌های سلامت، مسئولیت اجتماعی و ظرفیت رسانه‌ها، هم‌افزایی خلق کرد.

امید است این حرکت آغازگر روندی پایدار در طراحی کمپین‌های ارتباطی سلامت‌محور باشد؛ روندی که در آن داده‌محوری، مخاطب‌مداری و ارزیابی مستمر به اصول جدی تبدیل شوند. «نه به تصادف» باید نه پایان یک کمپین، بلکه آغاز نگاهی نو در سیاست‌گذاری ارتباطات سلامت باشد.